Ostia was ten tijde van de Romeinse republiek de havenplaats van Rome. Ze is grotendeels bewaard gebleven en eveneens opgegraven. De kenner van de Latijnse taal kan alvast weer beginnen raden waar de naam Ostia zijn oorsprong vindt. Het is afkomstig van het woord ostium, wat riviermonding betekent.,
De ruïnes van deze stad zijn te vinden op 30 km ten westen van Rome, gelegen aan de Tiber. Vroeger was ze gelegen aan de Tyrrheense zee, maar door de verzanding is dit nu niet meer het geval.
Er zijn verschillende bouwwerken te zien in Ostia. De stadsmuur en de poorten, het forum, huizen, het theater, de thermen, tempels en andere religieuze gebouwen om slechts enkele te noemen. Al deze monumenten zijn een prachtige weergave van hoe het leven er vroeger aan toe ging.
Aangezien we hier een havenplaats bezoeken, is de aanwezigheid van pakhuizen, horrea, zeer opvallend. Deze dienden vooral voor de opslag van graan. Ook andere goederen konden uiteraard worden bewaard, waaronder wijn of olie.
Vanaf de eerste eeuw woonden de meeste inwoners van Ostia in insulae. Een insula is een soort van flatgebouw. De rijken konden zich een domus veroorloven en ook daarvan zijn er nog bewaard gebleven.
Thermen waren ook zeer populair en talrijk aanwezig in de stad. Vooral de Thermen van Neptunus zijn de moeite wegens hun zwart-witte vloermozaïeken. Ook het theater was een pareltje. Het bood plaats aan zo’n 3000 toeschouwers.
Het bruiste in Ostia duidelijk van de activiteit! Tussen de 5de en de 8ste eeuw liep het echter fout met de stad. Niet alleen dichtgeslibde haven, zoals hierboven al vermeld werd, maar ook de uitbraak van malaria was verantwoordelijk voor een grote stadsvlucht.